Mpox คือ โรคที่เกิดจากเชื้อไวรัส Monkeypox เชื้อไวรัสชนิดนี้มีรังโรคอยู่ในสัตว์ตระกูลลิง และสัตว์ฟันแทะอื่นๆ เช่น กระรอกดิน

1. การติดต่อ

ติดจากสัตว์สู่คน : การถูกกัดหรือข่วน เลือด สารคัดหลั่งตุ่มหนองของสัตว์, การนำซากสัตว์ป่วยมาปรุงอาหาร
ติดจากคนสู่คน : ละอองฝอยทางการหายใจในระยะใกล้การสัมผัสเลือด สารคัดหลัง และรอยโรคที่ผิวหนังของผู้ป่วย
การสัมผัสของใช้ส่วนตัวที่ปนเปื้อนสารคัดหลัง (หลั่งได้รับเชื้อโรคนี้มีระยะฟักตัว 5 – 21 วัน)

“ข้อแตกต่างระหว่างฝีดาษลิง (Mpox) และฝีดาษ” คือในฝีดาษจะมีอาการรุนแรงกว่า ปัจจุบันองค์การอนามัยโลกประกาศว่ากำจัดฝีดาษได้แล้ว แต่ในกรณี Mpoxเคยมีประกาศ PHEIC (องค์การอนามัยโลกได้ประกาศภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุข) รอบแรกเดือน กรกฎาคม 2565 และพบว่าการระบาดโรคนี้มีการเชื่อมโยงกับการมีเพศสัมพันธ์

ซึ่งเมื่อวันที่14 สิงหาคม 2567 ได้มีการประกาศ PHEIC เป็นรอบที่2 เนื่องจากปัจจุบันมีการระบาดมากในแอฟริกา โดยเฉพาะในสาธารณะรัฐประชาธิปไตยคองโก (DRC) รองจากอัฟริกาพบการระบาดในทวีปอเมริกาตามด้วยยุโรป

2. อาการ

– ไข้ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อปวดศีรษะ
– อ่อนเพลีย และมีต่อมน้ำเหลืองโต
– อาการทางผิวหนัง เกิดหลังไข้ลดลงเริ่มมีผื่นเจ็บจำนวนมากที่มักเกิดบริเวณใบหน้าและแขนและขา
– มีการเปลี่ยนแปลง เป็นตุ่มหนอง จะตกสะเก็ดในภายหลังและอาจจะมีแผลเป็นตามมาได้

3. การวินิจฉัย

วินิจฉัยจากประวัติ และอาการ ตรวจยืนยันทางห้องปฏิบัติการด้วย PCR โดยใช้สารคัดหลั่งจากตุ่มน้ำที่ผิวหนัง

4. การรักษา

ส่วนใหญ่ใช้ยาตามอาการและใช้ยาต้านไวรัสในกลุ่มเสี่ยง ผู้ป่วยส่วนใหญ่สามารถหายเองได้ แต่ก็พบว่ามีรายงานการเสียชีวิตจากโรคนี้ได้ โดยกลุ่มที่เสี่ยงมากสุดคือ กลุ่มเด็กเล็ก” อัตราการเสียชีวิตประมาณ1ใน500คนที่ติดเชื้อ
โรคฝีดาษลิง สามารถเฝ้าระวังได้ง่าย เพราะผู้ป่วยติดเชื้อมักจะมีตุ่มขึ้นตามร่างกายเป็นรอยโรคที่สังเกตได้ชัดเจน

5. การป้องกัน

– เสี่ยงสัมผัสโดยตรง ถูกกัดหรือข่วน เลือด สารคัดหลั่ง ตุ่มหนองของสัตว์ป่วย
– รับประทานเนื้อสัตว์ปรุงสุก
– ล้างมือบ่อยๆ ด้วยสบู่ / แอลกอฮอล์เจล
– หลีกเลียงการสัมผัสสัตว์ป่าทีมาจากพื้นที่เสียง หรือสัตว์ป่าป่วย
– หากพบบุคคลที่มีอาการเข้าข่าย และมาจากพื้นที่เสียงให้หลีกเลี่ยงการสำผัสและรีบแจ้งหน่วยงานของรัฐ

บทความโดย: นายแพทย์ ชลทรัพย์ แชมาร์ แพทย์ผู้ชำนาญการด้านเวชศาสตร์การเดินทางและท่องเที่ยว โรงพยาบาลเกษมราษฎร์ อินเตอร์เนชั่นแนล รัตนาธิเบศร์